Αρχιτέκτονες Μηχανικοί Ιωακείμ – Λοϊζάς Ε.Π.Ε
Συνεργάτες Δέσποινα Παττίχη, Αλκίνοος Σταθόπουλος, Προκόπης Παττίχης

Είναι γεγονός ότι κανένα κτήριο δεν μπορεί να σχεδιαστεί έτσι ώστε από μόνο του να μπορεί να θεραπεύσει τον καρκίνο αφού το έργο αυτό ασφαλώς είναι αρμοδιότητα του συστήματος υγείας. Εν τούτοις τα τελευταία χρόνια από διάφορες μελέτες που έγιναν, υπάρχει ή ένδειξη ότι και η Αρχιτεκτονική του χώρου βοηθά σε σημαντικό βαθμό στην ανάρρωση ενός ασθενή. Τόσο οι μελέτες στον χώρο της Αρχιτεκτονικής όσο και της ιατρικής στηρίζονται στην έρευνα και στα στοιχεία που φτιάχνουν τον χώρο. Η αρχιτεκτονική ενός κτηρίου και η διαρρύθμιση του εσωτερικού χώρου μπορεί να συμβάλει στην θεραπεία και αποκατάσταση του. Η Αρχιτεκτονική φτιάχνει την κατάλληλη ατμόσφαιρα που δημιουργεί την ανάλογη ηρεμία των φροντιστών και νοσηλευτών οι οποίοι μεταφέρουν την ηρεμία και την θετικότητα της στους ασθενείς τους.

Ο χώρος θεραπείας των καρκινοπαθών πρέπει να είναι ζεστός, να υποδέχεται τους ασθενείς, να είναι ένας χώρος όπου θα μαθαίνουν να αποδέχονται και να καταλαβαίνουν την διάγνωση τους, να συναντιούνται με φίλους, συγγενείς και γιατρούς. Ο χώρος πρέπει να είναι οικείος, ηρεμιστικός, ζεστός, όπου να μπορούν να ενημερώνονται από το ιατρικό προσωπικό αλλά την ίδια στιγμή να μπορούν να χαλαρώνουν, να κάνουν ένα καφέ και να συνομιλούν με άλλους που βρίσκονται στην ίδια θέση μαζί τους. Η λειτουργία της πρότασης βασίζεται στη διάταξη των διαφόρων λειτουργιών γύρω από ένα κεντρικό χώρο που θα αποτελεί την καρδιά του συγκροτήματος στην οποία θα συγκεντρώνονται καθημερινά οι επισκέπτες σε ένα φιλικό και φιλόξενο περιβάλλον, για να συναστραφούν, να μιλήσουν, να ανταλλάξουν απόψεις, να πιούν ένα καφέ που θα τους προσφέρουν οι εθελοντές, να πουν τον πόνο τους αναμεταξύ τους, να νιώσουν πιο ελεύθερα. Γύρω από τον κεντρικό αυτό πυρήνα επεκτείνονται περιμετρικά οι διάφορες λειτουργίες του Κέντρου.

Κέντρο Εκπαίδευσης με τις αίθουσες συναθροίσεων, μονάδα ημερήσιας νοσηλείας, φυσιοθεραπευτική μονάδα και αίθουσα διαλειμμάτων εκπαίδευσης. Η μονάδα της ψυχοκοινωνικής στήριξης τοποθετείται στον όροφο που επικοινωνεί άμεσα με μια ελεύθερη στο χώρο κλίμακα. Στον όροφο τοποθετούνται επίσης τα γραφεία της Διοίκησης καθώς και η διεύθυνση του Κέντρου Εκπαίδευσης. Γύρω από ένα κεντρικό αίθριο, χώρο πρασίνου δημιουργούνται ανοιχτοί χώροι αναμονής με τη δυνατότητα φιλοξενίας για κάποιο καφέ ή άλλο ρόφημα, καθώς και τη δυνατότητα χρήσης ενημερωτικού υλικού ή βιβλίων από τις ανοιχτές βιβλιοθήκες που υπάρχουν στο χώρο προσφέροντας έτσι μια άνετη και ενδιαφέρουσα αναμονή, αλλά και προϋπόθεση κοινωνικής συναναστροφής.

Ιδιαίτερη προσπάθεια καταβλήθηκε στην πρόταση για την άμεση επαφή του εξωτερικού χώρου με τον εσωτερικό, όπου το πράσινο σαν επέκταση του υφιστάμενου ελαιώνα διεισδύει στο εσωτερικό του χώρου μέσω ενός ανοικτού αιθρίου, ενός τοπιοτεχνημένου κήπου, ο οποίος μεταφέρει φως και αέρα στο εσωτερικό του κτηρίου και ήλιο κατά τους χειμερινούς μήνες, δημιουργώντας έτσι μια ατμόσφαιρα γαλήνης και ηρεμίας, απαραίτητη για την ψυχοσύνθεση κάθε επισκέπτη και την θεραπεία των ασθενών. Οι βασικοί χώροι διαχέονται μεταξύ τους ώστε να γίνονται αντιληπτές οι λειτουργίες των μονάδων από τον πυρήνα και διαχωρίζονται μόνο με γυάλινα πετασματα, όπου απαιτείται, ώστε ο χώρος να παραμένει κατά το δυνατό ενιαίος.

Το εσωτερικό αίθριο που διεισδύει στον πυρήνα του κτηρίου σαν ένας τοπιοτεχνημένος ζωντανός πράσινος πνεύμονας συμβάλλει τα μέγιστα στην απαιτούμενη ατμόσφαιρα ηρεμίας και γαλήνης που επιβάλλεται σε τέτοιου είδους κέντρα. Είναι αποδεκτό και γνωστό ότι η επαφή με το πράσινο είναι ο πιο φυσικός τρόπος ψυχικής στήριξης σε άτομα με εμπειρίες καρκίνου και ως εκ τούτου δίδεται ιδιαίτερη προσπάθεια στο παρόν έργο να υπάρχει όσο το δυνατόν μεγαλύτερη επαφή με χώρους πρασίνου από τους επισκέπτες του Κέντρου. Στους ακάλυπτους χώρους των βεραντών του ορόφου δημιουργούνται φυτεμένα δώματα, για να προσφέρουν στους εργαζόμενους και ιδιαίτερα στους επισκέπτες της ψυχοκοινωνικής κυρίως στήριξης, ένα πιο ευχάριστο και αγχολυτικό περιβάλλον. Η άμεση οπτική επαφή αλλά και χρήση των χώρων πρασίνου τόσο από τους χώρους αναμονής όσο και από τα γραφεία των ψυχολόγων και των άλλων κοινωνικών λειτουργών προσφέρει τα μέγιστα στην προσπάθεια της ψυχοκοινωνικής στήριξης που προσφέρεται.

Στον όροφο οι λειτουργίες τοποθετούνται γύρω από το αίθριο, γύρω από το οποίο διαμορφώνονται ανοικτοί χώροι για την άνετη παραμονή κυρίως των επισκεπτών της ψυχοκοινωνικής μονάδας αλλά και των άλλων επισκεπτών της διοίκησης. Μια ανοικτή σκάλα οδηγεί κατευθείαν από τους χώρους υποδοχής κυρίως προς την μονάδα ψυχοκοινωνικής στήριξης. Άνετα καθιστικά, ενημερωτικές βιβλιοθήκες, πάγκος αυτοεξυπηρέτησης φιλοξενίας, διαμορφώνουν ένα ευχάριστο περιβάλλον. Όλα τα γραφεία των ψυχολόγων και άλλοι χώροι ομαδικών συναντήσεων καθώς και οι χώροι αναμονής έχουν άμεση σχέση και επαφή με τα τοπιοτεχνημένα δώματα και τους χώρους πρασίνου, που προσφέρουν ένα ευχάριστο φυσικό περιβάλλον που αναζωογονεί το σώμα και την ψυχή. Ιδιαίτερη προσπάθεια καταβάλλεται στις χρωματικές επιφάνειες των επίπλων και άλλων στοιχείων, ώστε να δημιουργούν μια χαρούμενη ατμόσφαιρα, απαραίτητη και βοηθητική στην ψυχολογική στήριξη των ανθρώπων που την χρειάζονται. Η χρήση ξύλου στις περιοχές όπου συναθροίζονται οι επισκέπτες δημιουργεί μια σχετική ατμόσφαιρα οικείου και ζεστού περιβάλλοντος.

Οι διαχωριστικοί τοίχοι ανάμεσα στα γραφεία κατασκευάζονται από ελαφρά κινητά τοιχοπετάσματα, ώστε να είναι εύκολα αναστρέψιμα σε μελλοντικές αναδιατάξεις της λειτουργίας του κτιρίου. Τα διαχωριστικά πετάσματα των γραφείων προς τους διαδρόμους (εκτός εκείνων της ψυχοκοινωνικής μονάδας) κατασκευάζονται από γυάλινα πετασματα ώστε να αφήνουν το φως να φτάνει μέχρι τους διαδρόμους αφενός και αφετέρου για να υπάρχει αμφίδρομη οπτική επαφή μεταξύ λειτουργών και επισκεπτών με αποτέλεσμα να διευρύνεται και η αίσθηση του μεγέθους των χώρων.

Η προσπέλαση προς το κτήριο γίνεται μέσω της εισόδου που βρίσκεται στη βορεινή πλευρά του κτηρίου, ώστε να υπάρχει εύκολη διακίνηση από το χώρο στάθμευσης, απ’ όπου βασικά θα γίνεται η πρόσβαση στο κτήριο, αλλά και από τη δυτική πλευρά, δηλαδή από τον κύριο δρόμο. Η στάθμη του Ισογείου είναι καθοριστική, ώστε να επιτρέπει την κανονική προσπέλαση προς την είσοδο, για τα άτομα με ειδικές ανάγκες από τον κύριο δρόμο, σύμφωνα και με τις απαιτήσεις των κανονισμών και την απαιτούμενη κλίση. Ιδιαίτερη προσοχή δίδεται στη διαμόρφωση των εσωτερικών χώρων του κτηρίου, με στόχο να εξασφαλίζει τον απαιτούμενο σεβασμό και ποιότητα ζωής των ανθρώπων που υποφέρουν.

Οι κύριες πλευρές του κτηρίου στρέφονται καθαρά προς νότο και δύση, με αποτέλεσμα την υψηλή ηλιοφάνεια και την προσβολή του κτηρίου με μαζική ηλιακή ακτινοβολία τους περισσότερους μήνες του χρόνου, τους θερμούς δηλαδή μήνες που η ακτινοβολία είναι ανεπιθύμητη. Με σκοπό την αντιμετώπιση της ηλιακής ακτινοβολίας, τοποθετούνται στις όψεις του κτηρίου οριζόντια σκίαστρα συμπαγούς ξυλείας τα οποία αφενός εμποδίζουν την ηλιακή ακτινοβολία να διεισδύσει στο εσωτερικό του κτηρίου και αφετέρου να μας επιτρέπει την εκτεταμένη χρήση υαλοστασίων σε μεγάλες επιφάνειες, που να επιτρέπουν το φως της ημέρας να διαχέεται εντός του κτηρίου, όπως επίσης να επιτρέπουν την οπτική επαφή από το εσωτερικό του κτιρίου προς τους παρακείμενους χώρους πρασίνου της περιοχής.