Α’ Βραβείο Γραφεία Κυπριακού Πρακτορείου Ειδήσεων

19022015diagonismos1

Αρχιτέκτονας: Ηρακλής Παπαχρίστου

Η σχεδιαστική προσέγγιση του κτηρίου του Κυπριακού Πρακτορείου Ειδήσεων (ΚΥΠΕ) στηρίχθηκε στις εξής παραμέτρους: Προβολή της δραστηριότητας του ΚΥΠΕ και έκφραση της στο αστικό περιβάλλον διαμέσου του Newsroom | Ανάδειξη του κοινωνικού ρόλου του κτηρίου, με συσχέτιση των λειτουργιών του που απευθύνονται στην κοινωνία διαμέσου της αίθουσας εκδηλώσεων και κατ’ επέκταση της πλατείας και το “άνοιγμα” στο κοινό και την πόλη | Ευέλικτο κέλυφος, που μέσα από τη σύγχρονη διαμόρφωση και δομή του να επιτρέπει τη λειτουργική εκπλήρωση των στόχων του ΚΥΠΕ.

Κεντρική Ιδέα. Η επιμέρους ανάγνωση των λειτουργικών ενοτήτων σε μια ολιστική σχεδιαστική προσέγγιση, με έμφαση στον ταυτόχρονο σχεδιασμό του εσωτερικού και εξωτερικού χώρου, ο οποίος όμως διαβαθμίζεται ανάλογα με την ιδιωτικότητα του.

Αστικές Σχέσεις. Το κτήριο προβάλλει μέσα στον πολεοδομικό ιστό | Η πόλη διεισδύει διαμέσου της πλατείας στο κτήριο | Το Newsroom χωροθετείται στο κομβικό σημείο της προοπτικής της κάθετης οδού επι της Λεωφόρου Κυρηνείας (μελλοντικά η οδός αυτή θα αποτελείται από τον άξονα ανάπτυξης του νέου Υπουργείου Άμυνας και το Αρχηγείο Αστυνομίας και του υφιστάμενου Πάρκου Κυκλοφοριακής Αγωγής) | Το Newsroom προβάλλει στην πόλη ως οθόνη. Μέσα από τη διαφάνεια προβάλλεται η δράση για την προώθηση των ειδήσεων, ενώ στα αριστερά προβάλλεται το προϊόν αυτής της δράσης σε ταυτόχρονο χρόνο (live) η είδηση.

Διαμόρφωση Επιφάνειας το Δίκτυο (Network). To ΚΥΠΕ είναι το τοπικό μέρος ενός παγκόσμιου δικτύου πληροφοριών. Η επιφάνεια εναπόθεσης του κτηρίου είναι παράγωγο ενός δικτύου / πλέγματος μέσα από το οποίο παράγονται τοπικές διακυμάνσεις. Το δίκτυο / πλέγμα οργανώνει διαφορετικά θέματα κάτω απο μια δομή, κατασκευή.

Αρχιτεκτονική Δομή. Η τρισδιάστατη παρουσία του κτηρίου είναι παράγωγο της λειτουργικής δομής του. Μέσα από την ανάγνωση του κτηριολογικού προγράμματος, κατηγοριοποιήθηκαν τρεις ενότητες χώρων. Κοινόχρηστοι χώροι (είσοδος, αίθουσα εκδηλώσεων, καφετερία) | Newsroom – προβαλλόμενος όγκος | Οθώνη: Προβολή της δραστηριότητας στην πόλη | Γραφεία: ρυθμιζόμενη επαφή με τον εξωτερικό: σκίαστρα και έλεγχος ιδιωτικότητας. Η κάθε ομάδα χώρων καταλαμβάνει έναν όροφο. Η ενιαία αντιμετώπιση του όγκου στο βορρά μετεξελίσσεται στη νότια όψη σε ανεξάρτητους και αυτοπροσδιοριζόμενους όγκους λειτουργικών ενοτήτων. Ο ουρανός εισέρχεται στο κτήριο και αρθρώνει το τεχνητό αντικείμενο / κτήριο με τα φυσικά στοιχεία (έδαφος, βλάστηση). Η αρχιτεκτονική αυτή χειρονομία αναιρεί / εξαϋλώνει την κτηριακή μάζα.

Λειτουργικό Διάγραμμα. Η αρχιτεκτονική δομή είναι σε αμφίδρομη σχέση με τη λειτουργία. Το κάθε επίπεδο εμπεριέχει διαφορετική λειτουργική ομάδα χώρων με διαβαθμισμένη προσέγγιση των σχέσεων λειτουργίας σε συνάρτηση με τον υπαίθριο χώρο. Στο ισόγειο, οι κοινόχρηστοι χώροι εκτονώνονται προς τον πλατειακό χώρο. Ο όροφος newsroom διαμορφώνεται αλληλένδετα με τον υπερυψωμένο υπαίθριο χώρο, ο οποίος λειτουργεί ως φυσική του προέκταση. Ο δεύτερος όροφος περιλαμβάνει γραφεία.

Βιοκλιματικός Σχεδιασμός. Η μελέτη αντιμετωπίζει το κλίμα ως αναπόσπαστο στοιχείο της προσέγγισης συνδέοντας το με τις αρχιτεκτονικές χειρονομίες. Ο βιοκλιματικός σχεδιασμός έχει σκοπό να εξελίξει τα επιμέρους συστήματα αλλά και το κτήριο ως ολότητα, ώστε να μπορεί να εξασφαλίσει τις απαραίτητες εκείνες συνθήκες θερμικής άνεσης των χρηστών. Στο πιο πάνω πλαίσιο διερευνήθηκαν ενδελεχώς τα διάφορα μέτρα για βελτιστοποίηση της σχέσης αρχικού κόστους – καταναλισκόμενης ενέργειας  χωρίς να συμβιβάζεται η θερμική άνεση και έχοντας ως βάση μια ευαίσθητη κλιματική προσέγγιση και με συγκεκριμένη μεθοδολογία η οποία αναγνωρίζει τις αλλαγές σε εποχιακό επίπεδο, αλλά και σε ημερήσια, διαμορφώθηκε η στρατηγική. Σ’ αυτό το σημείο πρέπει να καταστεί σαφές ότι, με την εφαρμογή των πιο κάτω μέτρων, τα οποία αποσκοπούν στην υλοποίηση της στρατηγικής και λαμβάνοντας υπόψη την πρόσφατη εισαγωγή στη νομοθεσία των προνοιών της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2002/91/ΕΚ, για ελάχιστη ενεργειακή απόδοση, δεν απαιτείται κάποια πρόσθετη δαπάνη ή τουλάχιστον δαπάνη που να υπερβαίνει το 1% του αρχικού προϋπολογισμού.

Σκίαση. Όλα τα ανοίγματα του κτηρίου έχουν τη δυνατότητα σκίασης με κινητά σκίαστρα. Εξαιρούνται τα νότια υαλοστάσια του newsroom και του χώρου υποδοχής, τα οποία προστατεύονται από οριζόντιους προβόλους. Εξαίρεση αποτελούν επίσης τα ανοίγματα στην ανατολική και δυτική όψη τα οποία βρίσκονται σε υποχώρηση και το κέλυφος μεταμορφώνεται σε διάτρητο φίλτρο μπροστά τους δημιουργώντας σκίαση.

Διαμπερής αερισμός. Όλοι οι χώροι, όπου ήταν δυνατό (στο πλαίσιο του κτηριολογικού προγράμματος) είναι ενοποιημένοι σε τυπολογία ανοικτής κάτοψης και αρθρώνονται γραμμικά σε κατόψεις  όχι μεγάλου βάθους, ώστε να δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για αμφίπλευρο, διαμπερή αερισμό. Αυτό το μέτρο απεξαρτητοποιεί το κτήριο από μηχανικά μέσα κλιματισμού, διευρύνοντας την περίοδο των ήπιων κλιματικών συνθηκών (άνοιξη – φθινόπωρο). Περαιτέρω και ειδικότερη αξιοποίηση του αερισμού προσφέρεται με τη δυνατότητα του νυχτερινού δροσισμού (nightcooling). Το κτήριο, λόγω της μεγάλης θερμικής μάζας (σκυρόδεμα), αλλά και της μεγάλης θερμοκρασιακής διαφοράς του κλίματος της Λευκωσίας (great diurnal  range) μπορεί το βράδυ να δροσίζεται, άρα το επόμενο πρωί ο κλιματισμός να μην απαιτηθεί καθόλου (έναρξη καλοκαιρινής περιόδου), άρα διεύρυνση της περιόδου απεξάρτησης ή καθυστέρηση έστω για 2-3 ώρες εισαγωγής κλιματισμού (έντονες καλοκαιρινές μέρες) και εξοικονόμηση ενέργειας. Για την αίθουσα πολλαπλών χρήσεων λειτουργεί ο αερισμός-δροσισμός με τη μέθοδο της διαστρωμάτωσης (stack-effect).

Μικροκλίμα. Εισάγεται πράσινο, χαμηλή και ψηλή βλάστηση, με οργανικό τρόπο όσον αφορά στις αρχιτεκτονικές χειρονομίες τόσο στο ισόγειο αλλά και στο πρώτο επίπεδο του κτηρίου, αποσκοπώντας στην προστασία του κελύφους αλλά και στη δημιουργία μικροκλίματος. Το μικροκλίμα συνεισφέρει θετικά, όπως είναι αποδεδειγμένο, στην εξοικονόμηση ενέργειας όσον αφορά στον κλιματισμό, στη μείωση της ηχορύπανσης αλλά και στην ψυχολογία των χρηστών.

Φυσικός φωτισμός. Εξασφαλίζεται μέσω των μεγάλων υαλοστασίων άπλετο φυσικό φώς, που παρέχεται με ισοκατανομή στο κάθε γραφείο δημιουργώντας οπτική ευεξία. Η στάθμη του φωτός εντός όπως διαταγμένα τα παράθυρα αποκλείονται οι υπερβολικές αντιθέσεις στη στάθμη φωτισμού αλλά και τη θάμβωση.

Χρήσης. Όλα τα μέτρα τα οποία λαμβάνονται αποσκοπούν στην προσπάθεια εξοικονόμησης ενέργειας αλλά για κανένα λόγο δεν συμβιβάζουν τους χρήστες, αντίθετα ο ελέγχος των τελευταίων είναι αυξημένος στον έλεγχο του περιβάλλοντος τους κάτι που αντανακλά και άμεσα στον βαθμό εξοικείωσης.

Ενεργειακή Απόδοση Κτηρίου. Το κτήριο υπερπληρεί τις πρόνοιες της νομοθεσίας για ελάχιστη ενεργειακή απόδοση, στοχεύει δε λόγω των πιο πάνω μέτρων και χωρίς επιπλέον κόστος να ενταχθεί στην κατηγορία ενεργειακής απόδοσης Α’ την υψηλότερη δυνατή. Αν απαιτηθεί, μπορεί να γίνει εισαγωγή φωτοβολταϊκών ή ηλιακών συστημάτων παραγωγής ενέργειας στην οροφή, παρόλο που γι’ αυτα η σχέση κόστους οφέλους δεν είναι ικανοποιητική.