Αρχιτέκτονες: Σπύρος Σπύρου, Χάρης Χριστοδούλου, Αγγέλα Ζησιμοπούλου,
Χάρης Σολωμού
Το Πολιτιστικό Χωριό Λέμπας αποτελεί την υλοποίηση του οράματος που διαμόρφωσαν από κοινού και ανακοίνωσαν δημόσια το 2006 ο καλλιτέχνης Στας Παράσκος, ιδρυτής του Κολλεγίου Τέχνης Κύπρου, και ο τότε Υπουργός Παιδείας Άκης Κλεάνθους. Ο αρχιτεκτονικός διαγωνισμός για το εν λόγω έργο που πραγματοποιήθηκε το 2016, ήταν το πρώτο αποφασιστικό βήμα προς την πραγματοποίηση του. Η κριτική επιτροπή του διαγωνισμού, εξετάζοντας τις 40 συμμετοχές που είχαν υποβληθεί, επέλεξε την πρόταση των Αρχιτεκτόνων: Σπύρου Σπύρου, Χάρη Χριστοδούλου, Αγγέλας Ζησιμοπούλου και Χάρη Σολωμού.
Το υλοποιημένο έργο ακολούθησε πιστά την πρόταση του διαγωνισμού, καθώς στην οργάνωση των εργαστηρίων τέχνης και των ξενώνων που θα φιλοξενούν μαθητές από τα Σχολεία της Κύπρου, αλλά και επισκέπτες καλλιτέχνες από το εξωτερικό, δόθηκε ιδιαίτερη σημασία στην έννοια του “χωριού” που περιλαμβάνεται στον τίτλο του έργου.Σύμφωνα με τους Αρχιτέκτονες του έργου, το κυπριακό χωριό διακρίνεται από ιδιαίτερα χαρακτηριστικά στη σχέση του μέσα με το έξω, την κλίμακα, τα υλικά, την ένταξη στο τοπίο.
Το νέο κτηριακό συγκρότημα εμπνέεται από αυτά τα στοιχεία και τα ανασυνθέτει με σύγχρονο αρχιτεκτονικό λεξιλόγιο, για τη δημιουργία ενός νέου πολιτιστικού τοπίου με τοπικά χαρακτηριστικά. Πορείες, ημι-υπαίθριοι χώροι, περίκλειστες αυλές, πλατώματα και ανισόπεδες δώμες, διαμορφώνουν ένα οικείο περιβάλλον στο δομημένο τοπίο του χωριού και ταυτόχρονα παρέχουν τις προϋποθέσεις για συναντήσεις και ανταλλαγή εμπειριών μεταξύ των “κατοίκων” του χωριού.
Σχετικά με την οργάνωση των χώρων του συγκροτήματος, οι Αρχιτέκτονες αποφάσισαν να διατηρήσουν τον αρχικό διαχωρισμό των εργαστηρίων τέχνης από τους ξενώνες, στα δυο τεμάχια γης, διαμορφώνοντας όπως τις ονομάζουν, από τη μια την “Γειτονιά της Δημιουργίας”, όπου στεγάζονται τα μεγάλα εργαστήρια ζωγραφικής και κεραμικής, τα στούντιο των καλλιτεχνών και τα γραφεία της διοίκησης, κι από την άλλη την “Γειτονιά της Φιλοξενίας”, όπου στεγάζονται οι ξενώνες για τους μαθητές, τους καλλιτέχνες και οι χώροι εστίασης.
"το έργο είναι αποτέλεσμα
αρχιτεκτονικού διαγωνισμού"
Η οργάνωση των χώρων εστιάζει στην αλληλεπίδραση μεταξύ των διαφορετικών εργαστηρίων αλλά και των χρηστών μεταξύ τους, που ενισχύεται μέσω κοινών αυλών, στις οποίες ανοίγονται οι χώροι εικαστικής εκπαίδευσης και δημιουργίας. Η ευελιξία στη διαμόρφωση των χώρων και στη σχέση τους με τους ημι-υπαίθριους και υπαίθριους χώρους, ενθαρρύνει την οργάνωση πολιτιστικών δρώμενων τοπικού αλλά και υπερτοπικού χαρακτήρα, παρέχοντας αφορμές για επαφή με την τοπική κοινότητα ή την κυπριακή κοινωνία.
Η αρχιτεκτονική έκφραση των νέων χώρων συνδιαλέγεται με τα υφιστάμενα κτήρια παραδοσιακού χαρακτήρα. Οι κεκλιμένες μεταλλικές πτυχωτές οροφές των νέων εργαστηρίων αντηχούν τις δίριχτες στέγες με κεραμίδια, τα κατακόρυφα ξύλινα κουφώματα στους ξενώνες, στέκουν πλάι στα ψηλά παράθυρα των διατηρητέων, η πέτρα που αποκαλύπτεται στα παλιά κτίρια συναντάται και στις υπαίθριες διαδρομές ανάμεσα στα κτήρια. Το ξύλο, το μέταλλο, η πέτρα, αποτελούν, εν τέλει, υλικά που για χρόνια χρησιμοποιούσαν οι καλλιτέχνες του Κολλεγίου Τέχνης στα υπαίθρια έργα τους, τα οποία πλέον αποτελούν αναπόσπαστο στοιχείο της ταυτότητας του τόπου. Τα νέα κτίρια, ως μια σύγχρονη αναλογία αυτών των κατασκευών, μνημονεύουν το εφήμερο, το ευμετάβλητο και το αυθόρμητο.
Οι εργασίες κατασκευής των χωρικών εγκαταστάσεων του έργου ξεκίνησαν αρχές του 2022 και ολοκληρώθηκαν τον περασμένο Ιανουάριο 2024. Η πολιτεία στοχεύει το Πολιτιστικό Χωριό Λέμπας αποτελέσει πρότυπο δημιουργίας και άλλων αντίστοιχων κέντρων παραγωγής πολιτισμού στην Κυπριακή ύπαιθρο.
