Η αρχιτεκτονική δημιουργία στο επίπεδο του μεμονωμένου έργου (κτήριο ή υπαίθριος χώρος) ή του συνόλου έργων ανεξαρτήτως μεγέθους και κλίμακας, η ποιότητα των κατασκευών, η αρμονική τους ένταξη στο περιβάλλον, η προστασία και ανάπτυξη των φυσικών και αστικών τοπίων, καθώς και της κοινής και ιδιωτικής κληρονομιάς, αποτελούν δημόσιο συμφέρον. Οι Αρχιτέκτονες είναι σε θέση να κατανοήσουν και να εκφράσουν τις ατομικές, συλλογικές και κοινωνικές ανάγκες σε θέματα χωροταξίας, πολεοδομίας, αστικού σχεδιασμού, οργάνωσης και υλοποίησης κατασκευών, διατήρησης και αξιοποίησης της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς και του φυσικού και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος.

Η αρχιτεκτονική παιδεία διατηρεί την ισορροπία μεταξύ των θεωρητικών και πρακτικών πτυχών της εκπαίδευσης στον τομέα της αρχιτεκτονικής και παρέχει την εγγύηση ότι, ο Αρχιτέκτονας έχει αποκτήσει γνώσεις και δεξιότητες σύμφωνα με τις παρακάτω 11 αρχές των Διεθνών Προτύπων (άρθρο 46 Οδηγίας 2005/36/ΕΚ όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 46/2 Οδηγίας 2013/55/EU):

1. Ικανότητα σύλληψης αρχιτεκτονικών δημιουργιών που να ικανοποιούν συγχρόνως αισθητικές και τεχνικές απαιτήσεις.
2. Προσήκουσα γνώση της ιστορίας και των θεωριών της αρχιτεκτονικής καθώς και των συναφών τεχνών, τεχνολογιών και επιστημών του ανθρώπου.
3. Γνώση των καλών τεχνών ως παραγόντων που είναι δυνατόν να επηρεάσουν την ποιότητα της αρχιτεκτονικής σύλληψης.
4. Προσήκουσα γνώση της πολεοδομίας, του πολεοδομικού σχεδιασμού και των τεχνικών που εφαρμόζονται στη διαδικασία αδειοδότησης.  
5. Ικανότητα κατανόησης των σχέσεων, αφενός ανάμεσα στους ανθρώπους και τα αρχιτεκτονικά δημιουργήματα, και αφετέρου, ανάμεσα στα αρχιτεκτονικά δημιουργήματα και το περιβάλλον τους, καθώς και ικανότητα κατανόησης της ανάγκης αρμονικού συνδυασμού των αρχιτεκτονικών δημιουργημάτων με τους χώρους, ανάλογα με τις ανάγκες του ανθρώπου και την αντίστοιχη κλίμακα.
6. Ικανότητα κατανόησης του επαγγέλματος του Αρχιτέκτονα και του ρόλου του στην κοινωνία, ειδικότερα μέσω της επεξεργασίας των σχεδίων, στα οποία λαμβάνονται υπόψη οι κοινωνικοί παράγοντες.
7. Γνώση των μεθόδων τεκμηρίωσης και προπαρασκευής της οικοδομικής μελέτης.
8. Γνώση των προβλημάτων στατικού σχεδιασμού, και έργων οικοδομικής σε συνεργασία με άλλες ειδικότητες μηχανικής, τα οποία συνδέονται με το σχεδιασμό κτηρίων.
9. Προσήκουσα γνώση των προβλημάτων που έχουν σχέση με τις φυσικές ιδιότητες των κτηρίων, των τεχνολογιών, καθώς επίσης και της λειτουργίας των κατασκευών, ώστε να τις εφοδιάζει με όλα τα στοιχεία εσωτερικής άνεσης και προστασίας από τις κλιματικές συνθήκες στο πλαίσιο της αειφόρου ανάπτυξης.
10. Τεχνική ικανότητα, στην οποία ο Αρχιτέκτονας θα μπορεί να επινοεί κατασκευές που να ικανοποιούν τις απαιτήσεις αυτών που τις χρησιμοποιούν, σεβόμενος τους οικονομικούς και οικοδομικούς κανονισμούς.
11. Προσήκουσα γνώση των βιομηχανιών, οργανώσεων, κανονισμών και διαδικασιών, που έχουν σχέση με την υλοποίηση των κτηριακών μελετών και την ένταξη των σχεδίων στο γενικό σχεδιασμό.

Τα σύγχρονα εφόδια του Αρχιτέκτονα τον καθιστούν ικανό να συλλαμβάνει και να επιτυγχάνει την υλοποίηση ειδικών και καινοτόμων διατάξεων συνδυάζοντας την επιστημονική γνώση και τεχνική δεξιότητα – εμπειρία και να συντονίζει, επικοινωνεί και συνεργάζεται με τις άλλες ειδικότητες μηχανικών και επιστημόνων για την επίλυση προβλημάτων ευρέως φάσματος. Οι Αρχιτέκτονες απασχολούνται ατομικά ή ομαδικά με άλλους μηχανικούς ή επιστήμονες, σε δημόσια και ιδιωτικά έργα και σε όλο το φάσμα του γνωστικού τους αντικειμένου ως ελεύθεροι επαγγελματίες, μισθωτοί, παρέχοντας υπηρεσίες – συμβουλές ή γνωματεύσεις με οποιαδήποτε σχέση, στους παρακάτω τομείς επαγγελματικής δραστηριότητας:

1. Αρχιτεκτονική σύνθεση – αρχιτεκτονικός σχεδιασμός και κατασκευή σε όλες τις κλίμακες έργων με βάση τις αρχές της λειτουργίας, ασφάλειας, αειφορίας, με ένταξη στο περιβάλλον και στο τοπίο, φυσικό και δομημένο, που στοχεύει στην εξυπηρέτηση των ανθρωπίνων αναγκών και στην κοινωνική ευημερία.
2. Αστικός σχεδιασμός, υπαίθριων χώρων και τοπικές παρεμβάσεις σε αστικές και εξωαστικές περιοχές.
3. Τεκμηρίωση, αποκατάσταση και ανάδειξη μνημείων και ιστορικών κτηρίων και συνόλων, προστασία πολιτιστικής κληρονομιάς του υλικού και άυλου πολιτισμού.
4. Πολεοδομικός σχεδιασμός και αναπλάσεις με λειτουργικά, κοινωνικό –  οικονομικά και περιβαλλοντικά κριτήρια.
5. Ενεργειακή και περιβαλλοντική αναβάθμιση, επανάχρηση και επανασχεδιασμό υφιστάμενων κατασκευών και τμημάτων πόλης.
6. Σχεδιασμός εσωτερικών χώρων και αντικειμένων.
7. Χωροταξικός και στρατηγικός σχεδιασμός σε βάθος χρόνου με περιβαλλοντικές αρχές για την προστασία των οικοσυστημάτων.
8. Διά βίου μάθηση, ε  κπαίδευση, έρευνα και κριτική στην αρχιτεκτονική και τέχνη.

Ο ρόλος του Αρχιτέκτονα είναι βαρύνουσας σημασίας για την κοινωνία. Είναι  ρόλος δυναμικός και διατομεακός. Ο Αρχιτέκτονας του σήμερα δεν καλείται μόνο να σχεδιάσει απλά χώρους, καλείται να ανταποκριθεί στις σύγχρονες κοινωνικοοικονομικές προκλήσεις ικανοποιώντας ταυτόχρονα τις ανάγκες της μονάδας, του ατόμου, της οικογένειας, της επιχείρησης, της ίδιας της κοινότητας.