Ο Σύλλογος Αρχιτεκτόνων Κύπρου εκφράζει δημόσια την έντονη ανησυχία του, ως προς τις ενέργειες αξιοποίησης του ιστορικού βιομηχανικού κτηρίου Χαρουπόμυλοι στην Πάφο και της υποβληθείσας αρχιτεκτονικής πρότασης αλλαγής χρήσης αυτού, για σκοπούς εγκατάστασης του Αμερικάνικου Πανεπιστημίου της Βηρυτού.
Το ιστορικό κτήριο Χαρουπόμυλοι είναι δεδομένο ότι, με την αλλαγή χρήσης του ως Πανεπιστήμιο θα συμβάλει στην αναβάθμιση της ευρύτερης περιοχής, ενώ θα επιφέρει σημαντική κοινωνική αλληλεπίδραση. Παρά ταύτα, η απόφαση αυτή για να κριθεί επιτυχής, πρέπει η αρχιτεκτονική του μελέτη να σέβεται τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του κτηρίου και η οποιαδήποτε αλλαγή σε αυτό να συνδέει την ιστορική του αξία. Το μεγαλύτερο στοίχημα για τη διασφάλιση ισορροπιών είναι η διατήρηση της ιστορικής συνέχειας και σε συνδυασμό με τον εκσυγχρονισμό να θέτουν το κτήριο σε λειτουργική αρχιτεκτονική ακεραιότητα.
Ο Σύλλογος Αρχιτεκτόνων Κύπρου θέτει προβληματισμούς ως προς την φύση και την κλίμακα των επεμβάσεων και αφαιρέσεων που πρόκειται να λάβουν χώρα στο κτήριο, οι οποίες όπως προκύπτουν, αλλοιώνουν τον αυθεντικό του χαρακτήρα. Το κτήριο παρουσιάζει ιδιαίτερο αρχιτεκτονικό, πολεοδομικό και τεχνολογικό ενδιαφέρον και η προστασία και ένταξη του στον κατάλογο διατηρητέων, κρίνεται επιβεβλημένη. Δεν αποτελεί ισχυρισμό ότι, ένα ιστορικό κτήριο – μη χαρακτηρισμένο ως διατηρητέο – δεν εμπίπτει στις διεθνείς αρχές συντήρησης, ως αυτές απορρέουν από την Χάρτα Βενετίας και την Χάρτα Nizhny Tagil. Τα σημαντικά μέρη του συγκροτήματος πρέπει να διατηρηθούν, αποκατασταθούν και αποτελέσουν πρότυπο στη διατήρηση της βιομηχανικής κληρονομιάς με την ιδιαίτερη ιστορική, κοινωνική, αρχιτεκτονική και τεχνολογική του αξία.
Επιπρόσθετα, το έργο αξιοποίησης των Χαρουπόμυλων συγκαταλέγεται στα πολύ σημαντικά έργα οικονομικής επένδυσης και κοινωνικής αποστολής και θα έπρεπε να διενεργηθεί με διαδικασίες προκήρυξης αρχιτεκτονικού διαγωνισμού βάσει των Κανονισμών του ΕΤΕΚ και όχι με απευθείας ανάθεση. Η ίδια η πόλη της Πάφου επέλεξε την διαδικασία αρχιτεκτονικών διαγωνισμών για την ανάθεση έργων στο Πάφος 2017, με επιτυχή αποτελέσματα. Οι αρχιτεκτονικοί διαγωνισμοί αποδεδειγμένα προάγουν την αριστεία και καινοτομία στον σχεδιασμό μέσα από διαδικασίες αξιοκρατικές και διαφανείς, αποφέροντας κτήρια σημαντικής πολιτιστικής αξίας σε παγκόσμιο επίπεδο, αναβαθμίζοντας συγχρόνως την κτηριακή ταυτότητα της εκάστοτε χώρας.
Με γνώμονα την διασφάλιση της ιστορικής φυσιογνωμίας του κτηρίου, ο Σύλλογος Αρχιτεκτόνων Κύπρου ενώνει τη φωνή του με το ΕΤΕΚ και τις υπόλοιπες επιστημονικές οργανώσεις και καλεί το Υπουργείο Εσωτερικών και Δήμο Πάφου να προβούν άμεσα στις δέουσες ενέργειες κήρυξης του κτηρίου Χαρουπόμυλοι ως διατηρητέο. Παράλληλα, ο Σύλλογος Αρχιτεκτόνων Κύπρου εισηγείται πριν την εξέταση της υποβληθείσας αρχιτεκτονικής μελέτης για έκδοση πολεοδομικής άδειας, την σύσταση Επιστημονικής Επιτροπής, η οποία θα αναλάβει την εφαρμογή των γενικά παραδεκτών αρχών συντήρησης και αποκατάστασης για την επιτυχή αξιοποίηση της ολότητας του κτηρίου.
Εν κατακλείδι, ο Σύλλογος Αρχιτεκτόνων Κύπρου θεωρεί ανυπόστατες τις επιθέσεις σε θεσμούς όπως είναι το ΕΤΕΚ και σε άτομα που το υπηρετούν. Οι εν λόγω ενέργειες δεν βοηθούν στον δημόσιο δημοκρατικό διάλογο, το καλώς νοούμενο δημόσιο συμφέρον καθώς έχουν μοναδικό σκοπό τον αποπροσανατολισμό της Τοπικής Κοινωνίας.
